Jeugd
Ik stel hem voor om niet direct te hard van stapel te lopen en te beginnen bij het begin. Roger is de oudste zoon van Emile De Wilde en Johanna De Maesschalck. Vader was een opgeleide huisschilder, moeder was een boerendochter van den Heikant. Roger is op den Heikant geboren. Hij was de oudste van drie. Hij had nog een broer Georges en een zuster Emma. Tot zijn zeven jaar woonde de familie De Wilde op den Heikant. In 1929 bouwden de ouders van Roger een huis in de ‘nieve stroate’ en verhuisden ze dus naar de Drieputtenstraat. Zijn passie voor de kunst heeft hij niet met de moedermelk meegekregen, zijn vader was een gepassioneerd schilder in zijn vrije tijd en hij wou dat ook doorgeven aan zijn kinderen.

Roger had duidelijk dezelfde microbe. Ik kon bij manier van spreken sneller een borstel vasthouden dan een vork, lacht hij. Roger liep school in de gemeenteschool en in het zevende en achtste studiejaar zat hij bij Isidoor Boeykens. Ik zat altijd bij de drie eerste van de klas, vertelt Roger, en van het fonds voor meerbegaafden mocht ik op mijn veertiende verder studeren. Met mijn moeder trok ik naar Lokeren om me te laten inschrijven bij de Jantjes. De kennismaking met die school viel dik tegen, gaat Roger verder, en thuis gekomen zei ik tegen mijn ouders: daar begin ik niet aan, ik laat me daar niet begraven. Ik ben dus op mijn veertiende thuis gebleven en ik kreeg een opleiding als schilder bij mijn vader.

zelfportret op zijn zeventiende

Roger was van de klasse van 40. Hij was één van de vele jongeren die bij het aanbreken van de oorlog op de vlucht sloegen naar Frankrijk. Met de fiets geraakten ze tot in Rouen en daar werden ze op een trein naar het zuiden gezet. Roger heeft drie maanden verbleven in Anduze, een dorpje in de Cevennes in het zuiden van Frankrijk. Roger houdt daar mooie herinneringen aan over. Het was een prachtige streek en in het dorp lag het grootste bamboebos van Europa. We sliepen in een schuur van een groot domein en tussen de rotsen was er veel zwemgelegenheid. Daar heb ik leren zwemmen, gaat Roger verder, en een geluk dat Michel Van Laere bij mij was want die heeft me op een dag uit het water gehaald toen ik op het punt stond te verdrinken. Ook de plaatselijke schonen kwamen er ’s avonds baden in hun Eva-kostuum en ze geneerden zich hoegenaamd niet voor ons. Die rotsen, dat bamboebos en dat vrouwelijk schoon… ik had er inspiratie genoeg om te tekenen, lacht Roger.

Na de oorlog is Roger vier maanden in het leger geweest in de kazerne van Hoogboom in Kapellen. Mijn geweer heeft altijd aan een haak gehangen, lacht Roger, ik heb daar niets anders gedaan dan portretten geschilderd van onze commandant en andere soldaten. Ik had zelfs een eigen kamer en mijn job was oppasser van een onbereden officier. Ik moest met hem naar feesten, moest hem een beetje gadeslaan en voor de rest had ik een vrijgeleide om de kazerne te verlaten wanneer het me paste.

In de oorlog en de eerste jaren erna was er in het schildersbedrijf niet bijster veel werk. Roger zocht dan ander werk. Zo heeft hij 7 à 8 maanden gewerkt voor de Brusselse cinema’s. Daar moest hij grote affiches schilderen die op de gevels van de cinema werden gehangen. Daarna heeft hij een goed jaar gewerkt bij een schildersbaas. Dat was een mooi werk, herinnert Roger zich. In het kasteel van Beloeil moest ik bladgoud restaureren en daar was ik een acrobaat in. In 1946 is hij definitief thuis gebleven.

Roger is getrouwd met Marie-Louise Mertens. Hoe heb je je vrouw leren kennen, vraag ik hem. Hij heeft de kans niet om te antwoorden want Marie-Louise, die heel de tijd zat te luisteren met een half oor, neemt het even van hem over. We hebben elkaar leren kennen in café ‘Den Hert’ in ’t Klusterke, zegt ze. Mijn moeder was twee keer getrouwd en Anna uit ‘Den Hert’ was mijn halfzus. Als het druk was, ging ik een handje toesteken zegt Marie-Louise. Iedere zondag morgen hing er zo’n groep jonge gasten aan den toog, vrieë pottenpakkers, voegt ze er aan toe, en Roger was één van hen.

Ik heb er den besten uitgepakt, lacht ze nu, bijna zestig jaar later, alhoewel mijn schoonbroer Frans Van Malderen er niet voor te vinden was. Ik heb Roger leren kennen in 1953 en in januari 1956 zijn we getrouwd.

We vonden een huis in de Dokter Armand Rubbensstraat naast ‘Miel Haen’ en daar hebben we dertien jaar gewoond. Onze drie kinderen zijn daar geboren: Emiel Ignace (1957), Bernadette (1958) en Vincent (1959). Roger had in de tuin een atelier in hout opgetrokken, herinnert Marie-Louise zich. Daar heeft hij ooit onze drie kinderen geschilderd als ze klein waren. De kinderen moesten zwijgen want dat schilderij was mijn nieuwjaarsgeschenk, zegt Marie-Louise, en ze hebben gezwegen. Het hangt nog altijd in het salon van huize De Wilde.

Een hoofdstuk apart in het verhaal van Roger is dat van Were Di. Het begon allemaal in 1952, herinnert Roger zich. Een groepje Zeelse kunstenaars hielden in de Bovenschool (het huidige Parochiecentrum) een tentoonstelling: André Bogaert, Emiel De Wilde, Roger De Wilde, Robert Arens, Mil Vermeir, Marcel Van Driessche, Godfried Verheirstraeten, Gust De Lintdecker, Paul Verlent, Toon Thaey en Willy Van Langenhove. Het jaar nadien deden diezelfde mensen het nog eens over in de Kapellemis in De Deckerstraat. Naderhand werd een pint gedronken in ‘De Kroon’. Met vier man stonden we aan den toog: Willy Van Langenhove, Godfried Verheirstraeten, Robert Arens en ikzelf, vertelt Roger. En tussen pot en pint opperde ik het idee van de oprichting van een kunstkring in Zele. Dat idee scheen de anderen te bevallen. We spraken alle Zeelse kunstenaars aan en 1953 werd de kunstkring boven de doopvont gehouden.

De stichters van Were Di. Een beeld uit 1954. V.l.n.r. Toon Thaey, Gust De Lintdecker, Paul Verlent,
pastoor De Wolf, Marcel Van Driessche, Robert Arens, Mil Vermeir, Roger De Wilde,
Emiel De Wilde en Willy Van Langenhove. Godfried Verheirstraeten was de fotograaf.

De ‘Pieter Gorus’ is nog zo’n verhaal apart. In 1961 ligt er bij Christiaens op den dijk een klein binnenschip te koop. Ik had mijn oog daar op laten vallen, zegt Roger, en toen ik dat op de vergadering van Were Di vertelde, reageerde de voorzitter tamelijk hevig. Na een discussie gaf ik uiteindelijk toe dat het schip door de kunstkring zou worden aangekocht. Dat schip moest natuurlijk nog opgekalefaterd worden. Ik heb in de Pieter Gorus serieus wat tijd én geld gestoken, bijna ieder weekend was ik dat jaar daar mee bezig. In juni 1962 is het schip dan met veel toeters en bellen ingewijd. Ook al was de Pieter Gorus een prestige project van de kring, veel is er niet mee gebeurd, zegt Roger. Een paar keer vaarden we naar Rupelmonde om daar ten toon te stellen en ook bij de Dijkfeesten werd het gebruikt als exporuimte. We hebben ook eens een botsing gehad met de nodige herstellingskosten erbij. Heel het project is stilletjes verwaterd en in 1972 werd het schip voor een appel en een ei verkocht.

De inwijding van de Pieter Gorus. Vooraan zie je de meter van het schip Margareta Talboom,
deken Frans Rooms, Godfried Verheirstraeten, Roger De Wilde en peter Octaaf Van Malderen.

Stichting
Einde van de jaren zestig was Rogers verhouding met het bestuur zodanig vertroebeld, dat hij de eer aan zichzelf hield en ontslag nam uit de kring. Het enige dat hij verder zette waren zijn schilder- en tekenlessen. Ja, zegt hij kordaat, ik had dat gesticht en dat wilde ik voor geen geld van de wereld afgeven. De liefde voor de kunst doorgeven aan anderen, dat was mijn lang leven. Een tijdje voer hij nog onder de vlag van Were Di maar op een bepaald moment heeft Roger zich afgesplitst en noemde hij zijn schildersklas ‘Atelier 1960 Stichting Roger De Wilde’. Subsidies kreeg hij niet en hij heeft ze ook nooit aangevraagd.

Mijn schildersatelier had slechts 8 ezels want de ruimte die ik van de gemeente mag gebruiken is niet erg groot. En misschien was ik geen sant in eigen land, er was altijd belangstelling genoeg maar vaak waren het mensen uit de vreemde: van Wetteren, Lokeren, Sint-Niklaas, Antwerpen…ja, ik had zelfs een cursist die iedere week uit Limburg kwam. Hij blikt terug op vele mooie momenten en dan vooral de keren dat hij met zijn Stichting exposeerde in het gemeentehuis. En ook op zijn negentigste blijft hij doorgaan, nu al 52 jaar op zaterdagnamiddag en zondagvoormiddag.

Eerlijk gezegd, ik had nog nooit in mijn leven een truweel vastgehad, bekent Roger, maar rechtover ons huis waren metselaars bezig. Iedere middag ging ik met die mannen een klapke doen en beetje bij beetje maakten zij me diets waar ik op moest letten. In de tuin oefende ik dan met loze mortel en dat lukte best. Meer dan een jaar was ik er dag in, dag uit mee bezig. Als er ene in zijn leven gewerkt heeft, dan ben ik het, stelt Roger. Maar ik had het me niet te moeilijk gemaakt want al mijn muren in huis zijn dragende muren. Al bij al moet ik het toch goed gedaan hebben, gaat hij verder, want we wonen hier nu 43 jaar.

Exposities
Ik heb af en toe tentoongesteld, zegt Roger maar nooit in een of andere galerij. Als ik exposeerde was dat altijd ten bate van anderen of van een goed doel. Eén enkele keer heb ik me laten overhalen om in Galerij Campo in Antwerpen te exposeren. Ik kreeg daar goede kritieken maar het is bij die ene keer gebleven.

Ik kon het me niet permitteren met mijn schilderszaak om veel te exposeren. En overigens ik heb me nooit willen binden, ik wilde vrij zijn! Ik was maar aan één zaak gebonden en dat was de kunst!

Hij troont me mee naar het heilige der heiligen, zijn schildersatelier. Een prachtige ruimte met heel veel licht en volgestouwd met werken van zijn hand. Al deze werken heb ik geschilderd zo maar voor mezelf, zegt Roger, zonder mijn kunst zou ik niet geleefd hebben, ik kan echt niet zonder. Ik heb een uitgebreide verzameling kunstboeken waar ik uren zoet mee ben. Kijken, kijken en vooral genieten. Dat is belangrijk, vindt Roger. We hebben altijd tijd vrij gemaakt om naar exposities te gaan in de streek, in Vlaanderen maar ook in Parijs, Londen, Amsterdam. Heel vaak vertrokken we dan ’s morgens vroeg en ’t was dikwijls al nacht toen we terug in Zele waren. Een paar keren hebben we in Parijs en in Londen overnacht maar voor het overige zwoeren we bij ‘Oost, west, thuis best’.

Beelden
Aan de voet van onze kerktoren staat een mooie kalvarieberg. Al meer dan 50 jaar onderhoudt Roger deze beeldengroep. De gemeente plaatste een stelling en Roger deed de restauratie van de beelden. Da’s een specialiteit, zegt Roger, ze vinden echt niemand die dat kan. Ik heb dat geleerd in mijn opleiding. Ik heb altijd geprobeerd om de kalvarie zijn eigenheid te bewaren. Het kunstwerk is in de stijl van een Antoon Van Dijck, van een late Rubens en je moet dat dan ook schilderen in de kleuren van die tijd, het moet passen bij de stijl van het totaal, zo niet help je heel den boel om zeep.

Ook de beelden van de kalvarieberg van Zele-Dijk en de O.L. Vrouw van Zeven Weeën boven de Kouterkapel zijn van zijn hand geschilderd.

Ignace

Overal in huis vind je beelden van Ignace, de oudste zoon van Roger en Marie-Louise die in september 2000 aan een hersenbloeding overleed. Als ik de naam Ignace vernoem, blijft het even stil. Het is duidelijk dat Roger het nog altijd moeilijk heeft.

Een Ignace wordt niet alle 25 jaar geboren, zegt Roger dan. Die had verdomd veel talenten, die kon alles: tekenen, schilderen, schrijven, muziek… En, gaat Roger verder, hij was uitermate verstandig, wat die allemaal wist, hoeveel talen hij kende, dat had geen grenzen… Maar ja, zucht Roger.

Het loopt bij den twaalven. Vanuit de keuken hoor ik hoe het vlees ligt te spetteren in de braadpan. Wat is kunst voor jou? is mijn laatste vraag. O, dat is heel simpel, antwoordt Roger, kunst is alles dat eerlijk is. Een schilderij moet in evenwicht zijn, er moet een zekere balans in zitten. Ik merk dat dat de laatste jaren erg zoek is, gaat Roger verder, ik denk dat het een tekort is aan kennis. Kunstgeschiedenis, filosofie, kunstwetenschappen, anatomie… allemaal belangrijke fundamenten wil je aan kunst doen.

k schaam me soms als ik zie met welke scharminkels sommige mensen durven buiten komen, zucht hij. Mijn werken zijn in evenwicht, die zijn wetenschappelijk verantwoord. Alles wat hier hangt, daar kan je niets afnemen noch iets aan toevoegen. Kunst is en blijft voor mij een samenspel van vakkennis, de geest en het gevoel.
Het is twaalf uur en voor Roger is het ‘komen eten ‘ geblazen. Ik neem afscheid van een man die drie uur lang vertelde over zijn passie: kunst, kunst en nog eens kunst.

Bedankt voor den babbel, Roger!

Mark De Block

21.10.2012